Back to top

O Sołectwie

Sołectwo Runowo - Gmina Kórnik

Wieś sołecka położona w odległości 4,5 km na północny wschód od Kórnika, nad Średzką Strugą. 

Po raz pierwszy jej nazwa pojawiła się w 1352 roku jako Runovo. Była wówczas własnością szlachecką i należała do Wojciecha z Runowa. W jego też rękach pozostała do 1389 roku. W latach 1390 – 1402 stanowiła własność Szczedrzyka,  który posiadał również Szczodrzykowo. 

W 1413 roku wytyczono granice między Runowem i Ziminem. W 1420 roku wieś stała się własnością Mikołaja Bnińskiego, który w tym roku odnowił na granicy Runowa i Wojaczewa stare kopce graniczne, oraz usypał między nimi nowe. 

W 1510 roku Runowo należało do parafii w Pierzchnie. W 1523 roku wieś była własnością bratanka Uriela Górki - Łukasza Górki. W 1618 r. wieś stanowiła już własność Zygmunta Grudzińskiego. W 1638 roku ustanowił on specjalny fundusz na potrzeby biednych, także tych z Runowa. Inwentarz sporządzony w 1653 roku wymieniał, że mieszkali wówczas we wsi rataje, istniała już karczma i był też opustoszały wiatrak. 

W 1676 roku Andrzej Karol Grudziński sprzedał dobra kórnickie Zygmuntowi Działyńskiemu. W XVIII wieku ich właścicielką stała się energiczna Teofila z Działyńskich Szołdrska Potulicka, która troszczyła się o dobro swych poddanych ze wszystkich wiosek. Istniejącą tu karczmę sprzedała ona Wawrzyńcowi Mazurowi. 

W 1801 roku Runowo przejął Ksawery Działyński; wieś dzieliła nadal losy pozostałych wiosek tworzących klucz kórnicki. W 1809 roku w Runowie było 16 domów mieszkalnych, które zamieszkiwało 141 osób; 16 było wyznania ewangelickiego. Były wśród nich rodziny Wawrzyńca Palacza (karczmarza), Macieja Molika, Wojciecha Zieleniaka, Filipa Rozeckiego, Wawrzyńca Nogi, Wojciecha Przybyła, Jana Mizgały, Samuela Neldy (karczmarza, luteranina). 

W początkach XIX stulecia  istniała we wsi szkoła, do której przydzielono rolę od Andrzeja Sochy. W końcu tego wieku Runowo liczyło 17 domów mieszkalnych i 112 mieszkańców (91 katolików i 11 ewangelików). Folwark liczył 91 mieszkańców i 3 domy mieszkalne. Po drugiej wojnie światowej wieś rozwija się w obrębie gminy kórnickiej.      

 
Obecnie sołectwo zajmuje 483 ha powierzchni. Teren jest całkowicie pozbawiony lasów, a 90% obszaru stanowią użytki rolne. We wsi mieszka 276 osób.  Przez centrum wsi przebiega droga nr 546 ze Szczodrzykowa do Pierzchna, a na uboczu linia kolejowa z Poznania do Ostrowa Wielkopolskiego. Zabudowa wsi jest rozproszona.

We wsi zachowały się pozostałości eklektycznego dworku. Jest to rządcówka z końca XIX wieku. W sąsiedztwie położony jest bardzo zaniedbany park ze starymi robiniami, jesionami, klonami i lipami oraz trzy zarastające stawy. Dawny folwark zawdzięcza tak zły stan funkcjonującemu tu po II wojnie światowej kombinatowi PGR.

Na zakręcie drogi w południowej części wsi ustawiona jest figura Matki Boskiej. 

Sołectwo Runowo - Gmina Kórnik na mapie

Galeria

Parafia

Parafia pw. Wszystkich Świętych w Kórniku
ul. Średzka 1
62-035 Kórnik

Tel.: 61 817 01 62
E-mail: biuro@parafiawszystkich.pl
www: www.parafiawszystkich.pl

Parafia pw. Wszystkich Świętych w Kórniku